Avrupa’nın yaklaşık 50 yılın rekorlarını her ay tazeleyen enflasyon rakamları ile mücadelesine, Euro/Dolar paritesi de eklendi.
Enflasyon verilerinin ardından Euro,13 Temmuz’da, 2002 yılının aralık ayından beri ilk kez 1 seviyesinin altını gördü.
ABD’de de enflasyon hızla artarak ülkedeki ekonomik verileri alt üst ediyor. En son Uluslararası Para Fonu (IMF), ABD ekonomisinin bu yıla ilişkin büyüme tahminlerinde bir kez daha düşüşe giderek 2022 yılı beklentisini yüzde 2.9'dan yüzde 2.3'e ve 2023 için yüzde 1.7'den yüzde 1'e indirdi. Halihazırda ABD, bu yıl baz oranını üç kez artırarak yüzde 1.5-1.75'lere çekmişti. Avrupa'da bu rakam ise hala negatif. Ekonomistlere göre, Federal Rezerv Bankası’nın (FED) bu ‘agresif davranışı’ euro üzerinde çok fazla baskı oluşturuyor.
Dünya genelinde yaşanan küresel gelişmelerin ardından euronun dolar ile aynı fiyat bandına gelmesi tartışmalara neden oldu. BRICS ülkeleri ise dolara karşı yeni bir rezerv para birimini oluşturmanın adımlarını atıyor. Avrupa, Rusya'ya yönelik uyguladığı petrol ve doğalgaz ambargosu nedeniyle enerji kıtlığından en çok zarar gören bölgelerden biri konumunda. 23-24 Haziran tarihlerinde gerçekleşen 14. BRICS Zirvesi’nde de bu konu gündeme gelmişti.
Euro ve doların eşitlenmesinin ne anlama geldiğini ve BRICS ülkelerinin alternatif rezerv para birimi geliştireceğini açıklamasının mevcut durumu nasıl etkileyebileceğini Eski Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Müdürü Bartu Soral Sputnik’e anlattı.Soral, " Euro ve doların eşitlenme sebebine ilişkin konuşarak, “ABD, enflasyonla mücadele kapsamında resesyona razı. Yani düşük büyüme, hatta büyüme durgunluğa razı olarak faizleri arttırıyor. Buna karşılık AB, resesyon korkusunda ve enflasyonla mücadele kapsamında faizleri arttırmıyor. Eşitliğin olmasının sebebi bu” dedi.
BRICS ülkelerinin ortak rezerv para birimi oluşturma fikrine ilişkin açıklamalarda bulunan Soral, “BRICS yanına Asya-Pasifik ülkeleriyle ittifak halindeki ülkeleri de ekleyerek euro gibi bir para birimi oluştursa o zaman her şey değişebilir. Çin, Rusya, Hindistan, Brezilya, Venezuela, Güney Kore, Kuzey Kore, İran gibi ülkeler, hatta Pakistan ve Şangay Beşlisi’ne de dahil olan Türk cumhuriyetleri, şu anda zaten BRICS etrafında birleşiyorlar. Çok ilginç mesela bu ülkelere Suudi Arabistan da ekleniyor” dedi.
Soral, dünyanın üretim gücüne, dış ticaretine, doğal gazına, petrole sahip olan BRICS ülkelerinin ortak para birimi oluşturma adımlarını da değerlendirerek şunları konuştu:
“Bu ülkeler kendi para birimlerini değil de dış ticarette kullanılabilecek ortak bir para birimi oluştururlarsa, o para birimi hızlı biçimde kullanılmaya başlar, sonra da doların ‘rezerv para’ yani ‘hakim para’ olma pozisyonunu indirirler. Euro buydu. Avrupa Birliği siyasi bir birliktelikken daha sonra güçlü olmak için para birliğine geçtiler ama euronun hataları vardı. Avrupa'yı tek bir ülke gibi düşündüler. Halbuki üretim güçleri ve mali politikaları farklı ülkelerin tek bir para biriminde buluşmasının hatası vardı. Dünyaya bakıldığında dış ticarette dolar birinci, euro da ikinci sırada. Foreks işlemlerine de baktığımızda da sıralama aynı ama dünyanın üretimcisi, ihracat şampiyonu olan yuan yüzde 2’lerde. Kimse kullanmıyor. Demek ki o zaman ‘Tek başına para birimlerimizle alışverişi yapalım’dan ziyade, ‘biz de birleşip bir para birimi oluşturalım’ demeli zaten. AB gibi onun eksiklerini almadan bu ülkeler birleşir ve para birimi oluşturursa o zaman ana hedefleri olan ‘doların rezerv para olma’ açısını değiştirirler.”